نمیدانیم واقعا چه بگوییم زبانمان قفل شده و حرفی نمیتوان گفت .عمق فاجعه با این مختصات هر روز عجیب و عجیب تر می شود . برخی درست بیان میکنند که تا دیروز مشکل بازار نیما و نرخ بهره بود امروز مشکلات سیاسی هم به طرز اولی و قوی تری به آن اضافه شده است . البته پش بینی این که بازار زیرفشار فروش باشد میشد ولی اینطور عجیب و پنیک و منفی را کسی انتظار نداشت … البته که این یک سیگنال واضح برای سیاست گذاران است که چند روز پیش نوشتیم خود را به خریت و کریت زدند و به زودی تبعات این سیگنال های نزولی اثار خود را در اقتصاد نشان خواهد داد . موضوع دیگر بورس و بازار سرمایه نیست موضوع کلیت اقتصاد است …بگذریم …
امروز هم بازار مطابق انتظار با توجه به جو دیروز فضای خوبی را نداشت
همین ابتدای کار عرض کنیم برخی منفی فعلی را به گردن دامنه نوسان می‌اندازند و معتقدند این محدودیت باعث بروز این چالش شده است صد البته قفل شدن ها بی تاثیر نبوده و امروز سعی می‌کنیم در مورد این رویداد بیشتر صحبت کنیم و البته نظر ما به عنوان یک نظر مطرح است و حتماً باید افراد متعدد در بازار نظرات خود را بیان کنند اما به هر حال بازار امروز تحت تاثیر بلاتکلیفی همچنان در مسیر افزایش فشار فروش قرار داشت و فضای خوبی را نشان نمی‌داد . سرعت تحولات و اخبار هم رفته رفته بیشتر می‌شود و این هفته علاوه بر آغاز ثبت نام رسمی از انتهای هفته گویا سه‌شنبه نیز رویدادهای مجلس را داریم در هر صورت دور دور خبرهای سیاسی است و چشم بازار هم به این اخبار دوخته شده
قبل‌تر معتقد بودیم دو چالش نرخ بهره بانکی و دلار نیما و عدم تغییر آن در این دولت باعث بروز مشکلات متعدد برای اقتصاد و به تبع آن بازار سرمایه شده است اما حالا موضوع سومی فراتر از این دو پیش روی بازار است
که مشکلات بازار را سه گانه کرده و حرکت آن را دشوارتر و آن موضوع تغییرات سیاسی است. دیروز در مورد اینکه آیا این تغییر سیاسی واقعی و یا غیر واقعی است صحبت کردیم و اینکه بین دولت‌ها فرق است یا خیر هم صحبت شد از امروز سعی می‌شود سناریوهای متعدد مواجهه بازار با این شرایط را داشته باشیم ولی قبل از آن نکته‌ای را که به عنوان شنیده ای مهم مطرح است بیان می‌کنیم
این شنیده و صحبت‌ها را در مقطعی بیان می‌کنیم که در ناامیدانه‌ترین حالت ممکن و در دریایی از خون ریخته شده سهامداران بازار صحبت می‌شود در جایی که هر وز بیش از ۹۰ درصد سهم‌ها منفی است و هیچ امید و انگیزه‌ای به فضای پیش رو وجود ندارد اما در همین شرایط زمزمه‌ها و شنیده‌هایی مطرح می‌شود که سیاستگذار یا عاقل شده یا به هر حال در انتهای کار خود به مانند پیرمردها که آخر عمر تازه به یاد آن دنیا و آخرت و اعمال این دنیا می‌افتند تصمیم به اقدامات منطقی و یا حداقل فکر کردن به برخی اقدامات منطقی رسیده و ان را در دستور کار قرار داده و شنیده می‌شود به زودی تصمیماتی هم برای اخزا و نرخ بهره و هم موضوع نرخ دلار نیما گرفته خواهد شد . جلسات متعدد هم تشکیل شده است … حتی صنایع نیز در اولویت هستند .
باز هم تاکید می‌کنیم این موارد بیشتر شنیده است اما دقت کنید که حالا همه متوجه شدند که نرخ بهره بالا و عدم مداخله دولت در این بازار منجر به این شده است که خود دولت با چالش تامین مالی و عدم فروش اوراق مواجه باشد و از سوی دیگر در نرخ ارز نیز سیستم ناکارآمد و اعتراض همگانی آغاز شده و کم کم فضا به سمت نقطه‌ای که تصمیم نهایی و تغییر منطقی رخ دهد ، نزدیک می‌شود
البته همواره و همیشه این را عرض کردیم که از این دانشمندان آبی برای بازار گرم نمی‌شود و حتی در ۳ الی ۴ بار گذشته که حتی موضوع صورتجلسه شده و قرار بر منطقی‌تر شدن اوضاع بوده باز هم زیر بار نرفته است اما شاید این بار اوضاع کمی منطقی‌تر رفتار شود که باید نشانه‌های آن را کم کم شاهد باشیم امروز روند صعودی نرخ اخزا متوقف شد ولی این سیگنال قوی نیست …
پس این دو موضوع را به عنوان دو اتفاق و دو رویداد که دیر یا زود محقق می‌شود در نظر بگیرید
و اینکه برخی ناامید هستند این را عرض کنیم که گذر زمان همیشه نشان داده که به هر حال سیلی اقتصاد جایی روی صورت این عزیزان سنگینی کرده و به تصمیمات عاقلانه باز می‌گردند هیچکس نتوانسته جلوی علم اقتصاد بایستد حتی آن معجزه قرن که میلیاردها دلار درآمد نفتی داشت در انتها تسلیم علم اقتصاد شد وضع دانشمندان فعلی که روشن است…
نکته دیگر اینکه
البته که از هفته‌های بعد با شعارهای انتخاباتی همه حرف‌های قشنگ می‌زنند اما در عمل جریان پول ایستاده و تماشا می‌کند همانطور که در سیستم معاملات نیز می‌بینید فروشنده عجیبی در بازار وجود ندارد اما تقاضای زیر بازار نیست و درست در همین شرایط است که معتقدیم کمی زمان خریدن برای روشن شدن ابعاد سه موضوع پرچالش بازار یعنی نرخ سود، نرخ دلار نیما و به خصوص دنیای سیاست و خبرهای آن می‌تواند آرام آرام این زمین بازی را دستخوش تغییراتی نماید
و یک بار دیگر تکرار می‌کنیم
مرحله سوم مرحله حساسی است که روز موعود فرا می‌رسد و اسامی کاندیدای مورد تایید شورای نگهبان اعلام می‌شود در انتخابات دوره قبل وقتی اسامی اعلام شد تقریباً اکثر افراد به این جمع‌بندی و نتیجه رسیدند که بله حاکمیت تصمیم خود را گرفته و رئیسی رئیس جمهور خواهد شد و خیلی پیش بینی آن سخت و پیچیده نبود
اما به نظر در مقطع فعلی شاید کمی اوضاع فرق داشته باشد البته امیدواریم فرق داشته باشد ولی تقریباً از مرحله سوم به بعد سناریو سازی‌ها محدودتر و تصمیم‌گیری‌ها قوی‌تر می‌شود که اگر حاکمیت با چینش مهره‌ها این سیگنال را برای بازار بفرستد که تغییر بی تغییر و با همین دست فرمان باید پیش برویم آن وقت است که تازه فشار فروش خود را نشان خواهد داد و البته آن روی سکه نیز وجود دارد که ایجاد فضای باز می‌تواند شرایط متفاوتی را به وجود آورده و امیدواری‌ها را دوچندان کند
در نهایت این مرحله پیش زمینه مرحله چهارمی است
که به مناظره‌ها و بحث‌ها و در نهایت انتخابات منجر می‌شود که در حال حاضر کمی زود است در مورد آن صحبت کنیم ولی معتقدیم به محض مشخص شدن چینش افراد می توان سناریوسازی‌های بعدی را انجام داد و بازار هم تا این مرحله احتیاط را به جد در دستور کار خود قرار خواهد داد یا به عبارت ساده‌تر تا زمان اعلام نتیجه که گویا ۲۲ خرداد است این پول همچنان می‌ایستد و تماشا می‌کند که بازی حاکمیت در چه شرایط و چه فضایی قرار می‌گیرد . حتی اگر امروز خبرهای خوبی برسد بیشتر در جهت ثبات بازار خواهد بود و رشد با طول موج بلند گره کور تری را باید باز کرد …
و اما حرف آخر یادآوری یک رویداد تاریخی و توصیه به عزیزان برای مطالعه آن در این روزهای خاص است
فضای این روزهای کشور بی‌شباهت به روزهای خاص سال ۹۲ نیست البته بسیاری معتقدند فضای فعلی فضای بسیار تلخ‌تر و سخت‌تری نسبت به آن سال‌هاست اما اگر به آن سال‌ها برویم بعد از شوک انتخابات ۸۸ و اعتراض‌های خاص و آن چالش های عجیب امنیتی که به عقیده برخی شدیدترین و خاص‌ترین نوع اعتراضات در کشور بود انتخابات سال ۹۰ مجلس برگزار شد که دقیقاً شبیه انتخابات اخیر بود و چه عجیب که در آن مقطع به گفته برخی آمار سازها ۳۰ میلیون و در مقطع فعلی نیز ۲۵ میلیون نفر شرکت کردند …
اما چه شد که سال ۹۲ آن اتفاق و رویداد رخ داد و ناگهان همه چیز تغییر کرد باز هم تاکید می‌کنیم شرایط به هیچ وجه مثل آن روزها نیست اما می‌تواند شباهت‌هایی را داشته باشد
شرایط کشور نه بازار در این روزها بسیار شبیه آن مقطع است و تم افرادی که آن مقطع مدیریت را بر عهده داشتند نیز شبیه افراد فعلی هستند نتایج هم که مشخص است !!گهرباررر تپه ای نیست که … تورم چالش‌های جهانی، بحران هسته‌ای ، تحریم و … همه و همه وجود داشت در آن شرایط اگر قدیمی‌های بازار به خاطر داشته باشند وقتی مقطع انتخابات رسید مرحوم هاشمی ناگهان سر از لاک بیرون آورد و با آن بنز معروف به وزارت کشور رفت و برای انتخابات ثبت نام کرد قدیمی‌های بازار خوب به یاد دارند که تا چند روز پس از ثبت نام هاشمی بازار مثبت و فضا خوشبینانه پیش می‌رفت که البته بعد از رد صلاحیت دوباره بازار منفی شد …
برای چه این موضوع را می‌نویسیم برای این است که بدانیم این روزها نیز بی‌شباهت به آن روزها نیست و می‌تواند زمینه‌های شبیه بودن بین این دو رویداد را پیدا کرد و الگوهای رفتاری مشابه را در بین این دو مقطع جستجو کرد
حتماً عزیزانی که در آن مقطع در بازار نبودند سراغ شاخص و تاریخ و اخبار آن مقطع بروند به نظر حداقل شنیدن آن روزها و بررسی وضعیت آن روزها خالی از لطف نیست باز هم تاکید می‌کنیم حجم ناامیدی فعلی قطعاً بیشتر از آن روزهاست و اتفاقاتی به وجود آمده که دیگر به این آسانی‌ها درست نمی‌شود اما می‌توان در یک اشل کوچکتر رگه‌هایی از امیدواری را مشاهده کرد و دقیقاً نقطه‌ای که می‌تواند نقطه امیدواری و تلاقی این ماجرا گردد جاییست که ما به زمان اعلام رسمی اسامی کاندیدا و تایید صلاحیت نهایی آنها برسیم و آنجاست که مشخص می‌شود زمین بازی به چه رنگ و آینده به چه شکلی است
نمی‌خواهیم بازار را در فاز خوشبینی بعد از روزهای سال ۹۲ قرار دهیم ولی اگر به عنوان یک سناریوی حتی ضعیف نگاه کنیم
در آن مقطع خوشبینی حضور روحانی که اتفاقاً هندوانه سربسته اقتصادی بود در عرض کمتر از ۸ ماه فقط و فقط جو خوشبینی به سیاست ها ، شاخص را دو برابر و بازار را با بازدهی عجیبی مواجه کرد این شرایط و این فضا نمی‌گوییم می‌تواند رخ دهد اما دور از انتظار هم نیست و از همین روست که تاکید می‌کنیم بد نیست مروری بر آن سال‌ها شود تا با مشخص شدن رنگ لباس بازی حاکمیت ناظرین سیاسی و اقتصادی هم جهت و طرف خود را مشخص کنند
و در آخر گزارش بازار در پاسخ به برخی دوستان که تاکید میکنند چرا انقدر از دنیای سیاست می‌نویسید باید در پاسخ گفت به هیچ وجه آدم سیاسی نیستیم اما مگر می‌توان از این موضوع چشم پوشی کرد که در حال حاضر همین عامل سیاسی فرمان بازار ما را در دست گرفته و تجزیه و تحلیل بازار فارغ از این موارد اصلاً امکان‌پذیر نیست و یا حداقل ما بلد نیستیم اگر کس دیگری می‌تواند… بسم الله
بتا سهم
مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی/مشکلات سیاسی