همیشه این سوال مطرح بوده که اگر افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی اثر مالی و عملکردی بر شرکت ها ندارد، چه عاملی باعث واکنش مثبت بازار و سهامداران به چنین اخباری پیرامون شرکت ها می شود؟

هرچند همه می دانیم که افزایش تعداد سهام و تعدیل قیمت، نهایتا منجر به نقدشوندگی بهتر شرکت ها می شود اما برخی داده ها نشان می دهد که تجدید ارزیابی یک سپر دفاعی در زمان بحران است.

داده های تاریخی نشان داده که نزدیک بودن قیمت سهام به ارزش اسمی و یا فاصله با اهمیت ازان تا چه حد می تواند سهامدار را در مقابل بحران ها محافظت کند.

نگاهی به بحران سیمانی ها در دهه ۸۰، بعد ازان بحران جهانی ۲۰۰۸ و نهایتا کاهش قیمت جهانی در فاصله ۲۰۱۴-۲۰۱۶ یک مساله جالب را نشان می دهد.

اگر p.e شرکت های همگروه که درگیر بحران هستند را مورد بررسی قرار دهیم، برخی شرکت ها علی رغم شناوری بالاتر و حتی ارزش بازار بالاتر، p.e بسیار بالاتر از P.e نسبی به خود گرفته اند در حالی که برخی دیگر از شرکت ها دقیقا به P.e نسبی خود رسیده اند.

به طور مثال p.e فولاد مبارکه، فخوز، زاگرس، شفن و چند شرکت دیگر همیشه حدود ۵ واحد بوده است اما وقتی قیمت جهانی افت سنگین می کند P.e مبارکه به بالای ۱۰ می رسد در حالی که سایر شرکت های مورد اشاره با کاهش eps دچار کاهش قیمت شده به شکلی که P.e آن ها باز هم ۵ می ماند.

سوال این است که چرا مبارکه p.e بالای ۱۰ می گیرد و عملا بحران باعث می شود که بسیار کمتر از همگروهان خود به سهامداران زیان برساند؟

پاسخ ساده است! مبارکه به ارزش اسمی نزدیک شده و کسی حاضر نیست سهام آن را زیر ارزش اسمی بفروشد در حالی که همگروهان با ارزش اسمی فاصله دارند و همچنان با معیار p.e نسبی معامله می شوند.

سیمان صوفیان در بحران سیمانی ها از ۵۰۰۰ تومان به محدوده ارزش اسمی می رسد اما سیمانی هایی که سریعتر به ارزش اسمی نزدیک شده اند، عملا بسیار کمتر از سصوفی بازدهی منفی داده اند.

این مساله پاسخ روشنی است که چرا تجدید ارزیابی مانعی بر بحران آتی است و منجر به اقبال بازار به سهام شرکت ها می شود.

در واقع تجدید ارزیابی قیمت را به سمت ارزش اسمی می برد و در بحران های آتی، مانعی برای افت کمتر قیمت سهام می شود. سهامداران علاقه ندارند سهام خود را به آسانی به قیمتی کمتر از ۱۰۰ تومان که برابر با عدد پذیره نویسی بوده به فروش برسانند ضمن اینکه وقتی شرکت زیان انباشته ندارد، فروش آن در محدوده ارزش اسمی به معنای این است که قیمت به زیر ارزش دفتری رفته و در زمانی که ارزش دفتری بر اساس بهای تمام شده محاسبه شده، این نشان می دهد که قطعا ارزش واقعی شرکت بیشتر از قیمت های تابلو است لذا میل به فروش به شدت کاهش یافته و سهامدار ترجیح می دهد سهمی با p.e مثلا ۲۰ واحد اما ۱۳۰ تومان را نگه دارد!

ولید هلالات