اکونومیست پیش‌بینی می‌کند که تولید ناخالص داخلی واقعی ایران در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۰ با رشد منفی ۱۲ درصدی مواجه شود، مسئله‌ای که یکی از دلایل آن در اختلال گسترده در فعالیت اقتصاد به خاطر بحران کرونا نهفته است.
در این گزارش پیش‌بینی شده تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۴٫۸ درصد کاهش یابد و تجارت جهانی در این سال با افت ۲۲٫۶ درصدی مواجه شود. اقتصاد جهان حداقل تا قبل از سال ۲۰۲۲ به سطح پیش از کرونا باز نخواهد گشت. ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ سال‌هایی از دست رفته برای اقتصاد جهان خواهند بود.
ایران یکی از کشورهایی است که شاهد بیشترین شیوع کرونا در جهان بوده است. تعداد مبتلایان در این کشور از ۲۰۰ هزار نفر گذشته و هزاران نفر نیز به کام مرگ کشیده شده‌اند. دولت به اعلام آمار غیرواقعی و کمتر و واکنش دیرهنگام به این بحران متهم شده که عصبانیت افکار عمومی را به دنبال داشته است.
گزارش‌های بعدی توسط متخصصان بهداشتی و شاهدان نشان داد که مسئولان این بیماری را دست‌کم گرفته بودند، یا برای اینکه این برداشت در سطح بین‌المللی شکل نگیرد که مدیریت ایران ضعیف است و یا به این علت که عملیات آزمایش گیری از افراد در معرض خطر دیر آغاز شد.
دولت ایران نهایتاً در ۱۶ مارس دستور تعطیلی حرم حضرت معصومه در قم را صادر کرد و در اواخر مارس مسافرت‌های بین‌شهری ممنوع شد. همه ادارات دولتی و کسب‌وکارهای غیرضروری نیز به مدت یک هفته بسته شدند.
اندکی بعد در ۱۱ آوریل کسب‌وکارهای کم ریسک بازگشایی شدند و در ۲۰ آوریل کسب‌وکارهای با ریسک متوسط مثل مغازه‌ها و بازارها بازگشایی شدند. در ۱۲ می مساجد باز شدند و بعد از آن رستوران‌ها، کافه‌ها، موزه‌ها و اماکن تاریخی در ۲۶ می باز شدند. به رغم هشدارهای کارشناسان بهداشتی مبنی بر اینکه بازگشایی زودرس می‌تواند موج دوم کرونا را کلید بزند، به نظر می‌رسد مسئولان احیای اقتصاد را در اولویت قرار داده‌اند. نشانه‌هایی وجود دارد که این قمار موفقیت‌آمیز نبوده است.
رشد اقتصادی
اقتصاد ایران که پیش‌تر تحت‌فشار تحریم‌های آمریکا قرار داشت، هم‌اکنون با تأثیرات منفی شیوع کرونا نیز مواجه شده است. کاهش صادرات به چین، افت تجارت منطقه‌ای، ایجاد اختلال در بخش‌های صنعتی و خدمات و سقوط صنعت گردشگری از جمله تأثیرات منفی کرونا بر اقتصاد ایران است. افت قیمت نفت نیز درآمد این کشور از محموله‌های نفتی که با دور زدن تحریم‌ها صادر می‌شوند را کاهش داده است. پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی واقعی ایران در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۰ با رشد منفی ۱۲ درصدی مواجه شود.
پیش‌بینی می‌کنیم با احیای دوباره رشد اقتصادی چین و در نتیجه، افزایش واردات نفت ایران توسط این کشور، اقتصاد ایران رشد متوسطی را در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۱ شاهد باشد. رشد اقتصادی ایران در این سال ۲ درصد پیش‌بینی شده است، البته به شرطی که کرونا نهایتاً مهار شود. انتظار داریم متوسط رشد تولید ناخالص داخلی واقعی ایران طی سال‌های ۲۰۲۳-۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵-۲۰۲۴ بالغ بر ۱٫۶ درصد باشد. اگر تحریم‌های آمریکا برداشته شود این رشد بسیار بیشتر خواهد بود.
تورم
مشکلات ایجاد شده در اثر تحریم‌ها و کرونا در کوتاه‌مدت همچنان محرک افزایش نرخ تورم در ایران است. ضعیف بودن پول ملی که از ابتدای فوریه تا آغاز ماه جولای ۳۴ درصد ارزش خود را از دست داده نیز به فشارهای تورمی افزوده است. انتظار داریم نرخ تورم همچنان بالا باشد و در سال ۲۰۲۰ به ۲۵ درصد برسد.
نرخ مبادله ارز
بر اساس برآوردهای صندوق بین‌المللی پول، ذخایر ارزی ایران در پایان سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۸۶ میلیارد دلار بوده است. اگرچه این رقم از سال ۲۰۱۶ کاهش ۲۵ درصدی داشته اما همچنان می‌تواند به مدت ۱۵ ماه نیاز وارداتی ایران را تأمین کند. با تکیه بر این حجم ذخایر ارزی، می‌توان نرخ رسمی ارز را در سطح ۴هزار و ۲۰۰ تومان نگه داشت.
تجارت خارجی
اکونومیست پیش‌بینی کرده صادرات نفت ایران (از جمله نفتی که ردگیری نمی‌شود) طی سال ۲۰۲۰ به ۲۸۰ هزار بشکه در روز برسد. این رقم تنها معادل ۱۲ درصد صادرات روزانه ۲٫۴ میلیون بشکه‌ای نفت ایران در سال ۲۰۱۷ است. صادرات غیرنفتی ایران نیز با کاهش تقاضای چین و کشورهای منطقه ضعیف خواهد شد. افت واردات در اثر انقباض اقتصادی، تا حدودی افت صادرات را جبران می‌کند. اما انتظار داریم تراز تجاری کشور در سال ۲۰۲۰ برای نخستین بار از سال ۱۹۹۸ منفی شود.
به طور کلی پیش‌بینی می‌کنیم تراز حساب جاری ایران در سال ۲۰۲۰ به منفی ۱٫۸ درصد تولید ناخالص داخلی برسد. با بهبود وضعیت اقتصاد و رشد صادرات نفتی و غیرنفتی، وضعیت تراز حساب‌های جاری ایران در سال‌های بعد بهتر خواهد شد و در پایان دوره مورد پیش‌بینی ما به تعادل خوبی می‌رسد.
اکونومیست فارسی
تحلیل شرکت های بورس اوراق بهادار را در گزارش بازار بخوانید.
کانال تلگرام: https://t.me/farabibourse
ما را در آپارات دنبال کنید: http://www.aparat.com/kargozari.org
خرید و فروش آنلاین سکه و طلا : https://kargozari.org/2018/05/25/gold