گزارش بازار امروز شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲
شنبه جهنمی!
بازار امروز درست شبیه بازی فوتبالی شده بود که داور سوت آغاز را زد و ثانیه ۱۵، بازار گل خورد! بد هم خورد و تا آخر وقت نتوانست کمر راست کند و شکست بدی را از شایعات و خبرهای مختلف خورد. پیش از هر چیز باید ببینیم بازار در چه شرایطی آغاز به کار کرد.
امروز، بازار بعد از چند روز تعطیلی رسمی و غیررسمی که کم از تعطیلات عید هم نبود، کار خود را به طور رسمی و جدی آغاز کرد و البته در همان دقایق اولیه، پتک محکمی از فروش بر سر او زده شد تا هفته را با یکشنبه جهنمی آغاز کرده باشد… امروز، آزمون مهمی در محک خوردن بازار در مقابل خبرهای دلار و سایر اخبار بود که به نظر میرسد از این آزمون سرشکسته و مغلوب بیرون آمد. در حجم نیز، اعداد زیر ۱۰هزار تثبیت شده و این هم یک عقبگرد دیگر است. بازار امروز خبرهای ریز و درشت بسیاری را در دل خود جا داد و نیاز داشت تا با حجم قوی ظاهر شود تا همچنان بسیاری را نسبت به وضعیت امیدوار نگه دارد، اما آنچه شاهد آن بودیم، چیزی به غیر از تشدید حس ترس و تردید و رفتن به اعماق کف قبلی نبود…
ابتدا بیاید باهم مرور کنیم که بازار در چه فضایی امروز را آغاز کرد؛ بازار امروز در فضا و شکلی آغاز شد که خبرهای مثبت سیاسی و مذاکره و آزاد شدن کفتر کاکل به سر پولهای ایران در اوج خود قرار دارد و تایید و تکذیبهای متعدد، فضای متفاوت و متناقضی را رقم زده است. دلار به زیر ۵۰هزار تومان رسید و در طول بازار حرف از زیر ۴۹هزار تومان بود.
از سوی دیگر در سایر خبرها و در گروه خودرو نیز، شفافسازی ایران خودرو، گزارش ضعیف ذوب و حرکات عجیب وبصادر از مهمترین مولفههای موثر و تاثیرگذار در بازار بودند که بازار امروز را تحت تاثیر خود قرار دادند. البته وبصادر در کله صبح سعی کرد عملکرد ضعیف چهارشنبه را جبران کند و خبر تجدید را روی کدال گذاشت، اما ناموفق بود.
در هر صورت، جدال این خبرها بخصوص جدال تحولات دلاری و برجامی و چشمانداز کاهش ریسک و مواردی از این دست باعث شد تا چهره بازار امروز چندان جالب نباشد و بازار به افت دلار و خبرهای منفی وزن بیشتری بدهد؛ وزن بیشتر که البته چه عرض کنیم، اصلا خبرهای مثبت توافق و… را به قولی به کتف خودش هم حساب نکرد و رگباری و مسلسلوار، نمادها صف فروش و قرمز رنگ میشدند!
مطابق روال شنبهها ببینیم چه چیزی در انتظار این هفته بازار است؛ به نظر میرسد عوامل و اتفاقاتی که این هفته بازا ر را تحت تاثیر قرار میدهند، در مهمترین حالت تحولات سیاسی و توافقهای نصفه و نیمه است که امروز کمی بیشتر در مورد آن صحبت میکنیم.
نرخ ارز و واکنش آن به این اتفاقات، دیگر رویداد مهم این هفته است و در کنار این دو، اتفاقات کدال، صورتهای مالی ۱۲ماهه و برگزاری مجامع، اتفاق و رویداد مهمی قلمداد میشود که اثرات مهمی دارد؛ اما به طور کلی، چشم بازار به تحولات دلار و خبرهای سیاسی است که بتواند از این موضوع برای خود دستاویز و انگیزه ایجاد کند تا در مسیر بهتری قرار بگیرد و نقدینگی را به این سمت حرکت دهد. آزادشدن پولهای بلوکه شده خودروییها نیز یکی از اتفاقات مهم این هفته است که باید اثرات آزادسازی آن را در بازا ر جستجو کرد، اما از ۲۴ خردادماه به بعد است!!
بر هیچکس پوشیده نیست که بازار امروز و به طور کلی این هفته به شدت تحت تاثیر افت دلار و خبرهای سیاسی قرار داشت. حال این خبرهای سیاسی دو رو دارد؛ یک روی آن کاهش ریسک و تحولات مثبت و روی دیگر ترس از نرخ ارز و افت آن است که بازار امروز تنها با روی نرخ ارز و افت آن و جو منفی کار داشت. کمی در مورد این ماجرا صحبت کنیم که البته این روزها و هفتههای گذشته مفصل در مورد آن صحبت کردیم.
همه در گام اول، اصل وجودی این اخبار را زیر سوال میبرند و معتقدند چنین چیزی بیشتر بازی خبری و راهی برای کنترل دلار است. البته که معتقدیم بازار ارز، بازار هوشمندی است که با این رکبها و اتفاقات به راحتی تغییر فاز نمیدهد. اما اعتقاد داریم که تاییدها و تکذیب ها نشان میدهد پشت ماجرای سیاست، اتفاقاتی در حال وقوع است که احتمالاً منجر به توافقی هرچند کوچک میشود که برای مدتی همه چیز را فریز و آرام نگه میدارد.
طبق برخی شنیدهها، دسترسی به پول نقد دلار وجود نخواهد داشت و بیشتر اجازه استفاده از این پول در جهت دارو و غذا است؛ اما در هر صورت، هرگونه توافق و آزادسازی منجر به واکنش خاص دلار خواهد شد. پس در جمعبندی بخش اول معتقدیم که اتفاقاً تحولاتی در حال وقوع است و احتمالا توافقاتی صورت خواهد گرفت.
روزهای گذشته نیز این مطلب را نوشتیم که سیاستمداران کشور به این جمعبندی رسیدهاند که بعد از جنبش مهسا اگر بخواهند قصد عدم تکرار و کنترل شرایط را داشته باشند، باید از زمینی به نام اقتصاد بازی را آغاز کنند و چه خوب که متوجه شدند با شعار نمیشود کار کرد و اول به سراغ کاهش ریسکهای سیاسی و توافق (حتی نصف و نیم بند) رفتند؛ اما تمام این موارد چه اثراتی در بازار ما دارد؟! همین حالا که باهم صحبت میکنیم، اگر سری به بورس کالا بزنیم یا محصولات شرکتها را در بازار غیررسمی بپرسیم، به نظر میرسد تا زمانی دلار در مسیر منطقی فعلی که کاهش عجیب و غیرمنتظره در دل خود ندارد، قرار دارد.
افت دلار بازار آزاد اگر همراه با کاهش جدی ریسکهای سیاسی باشد، فرصت طلایی برای بازار خواهد بود و معتقدیم افت نرخ ارز، ریسک آنچنانی برای بازار نخواهد داشت. البته که همیشه بازار ما دست در دست دلار حرکت کرده است، اما این بار روی جریان نقدینگی آزادشده از سایر بازارها و حرکت آن به سمت بازار سرمایه میتوان بیشتر حساب کرد.
البته این هم عقلانیت و قدرت تصمیمگیری منطقی میخواهد که اگر نداشته باشیم، بازار سرمایه همانند اکثر بازارها به رکود خواهد رفت. همین حالا کاهشها در بازار خودرو عمیق است. یک نفر همین چند دقیقه پیش صحبت میکرد و میگفت خودرویی که خریده بود، از زمان خرید تا امروز ۲۴درصد افت را تجربه کرده و میگفت خریدار هم نیست و کم شده است.
حالا این طرف در بازار به واسطه نقدشونده بودن تمام عیار بازار، برخی درجا صف فروش میگذارند!! هنوز آه و نالههای بازار مسکن مانده است، آنها کمی پوست کلفتتر هستند! به هر حال هیچ فوارهای مدام سربالا نیست و بازارهای غیرمنطقی مسکن و خودرو که عجیب رشد کرده بودند هم همین هستند. اتفاقا کمترین ریسک را بازار سرمایه باید داشته باشد، اما معمولا سریعترین واکنش را دارد و این هم به دلیل همین حس ترس مضاعف است!
ترس دیگر بازار از توافق برجام به گذشته برمیگردد؛ گذشته دور که با قدرت در ذهن بازار ثبت شده است که هرگونه توافقی منجر به افت بازار خواهد شد. چراکه یک بار این اتفاق افتاده است و ما شاهد آن بودیم و دوباره نیز تکرار میشود.
به نظر میرسد فضای آن زمان با مقطع فعلی بسیار متفاوت است و این را هم بگوییم که اگر واقعاً کسی فکر میکند که دلار مثلا به ۴۰ و زیر ۴۰هزار تومان میرسد و یا افت بیشتری دارد، بوسه بر سهام بزند و بفروشد. حقیقت امر اما این است که معتقدیم با وضعیت فعلی نقدینگی و شرایط فعلی کشور، دلار اعداد کمتر از ۴۶ و ۴۸هزار تومان را به طور موقت هم نخواهد دید و خیلی زود با توجه به وضعیت نقدینگی، دوباره در مسیر دیگری قرار میگیرد. مگر اینکه اتفاقات خاصی رخ بدهد…
روزهای قبل (تقریبا چهارشنبه) بود که نوشتیم: طی روزهای گذشته در بازارهای مختلف و حتی بازار سرمایه، این شایعه وجود داشت که دولت (در واقع بانک مرکزی) قصد فشار به بازار ارز را دارد تا قیمتها را ۵ تا ۱۰درصد دیگر کم کند و دلار را هرطور که شده به زیر ۵۰هزار تومان بکشاند. در بالا توضیح دادیم که دخالتهای دستوری جواب نمیدهد، اما از دولت نیز چنین چیزی بعید نیست. البته که چنین شایعهای را کمی عجیب و میدانیم، اما دولت هم بدش نمیآید که هرطور شده از بازارها انتقام بگیرد و آبروی از دست رفته خود طی این مدت را با این انتقام کمی تلطیف کند و بهبود ببخشد. به این شایعه نه اینکه وزن ندهیم، اما میشنویم و دنبال میکنیم که چه رخ میدهد…
اما در مورد ترس بازار از توافق و افت آن؛ در مورد این موضوع کمی باید بیشتر گفت که تفاوتهایی با دوره قبل دارد. یکی از تفاوتها این است که بازار سرمایه تشنه نقدینگی بوده و از بازارهای دیگر عقب است. حتی از ارزندگی قابل تصور و سودآوری خود هم عقب مانده است و دیگر آن بازار در اوج نیست. ارزندهترین بازار در حال حاضر که با دلار حوالی۴۰هزار تومان پرایس شده، بازار سرمایه است.
سرریز نقدینگی سایر بازارها نظیر بازار ملک، خودرو، سکه و ارز میتواند وارد بازار سرمایه شود و این کاهش ریسک و حضور جریان نقدینگی خود به خود P/E بازار را نیز بالا میبرد. از همین روست که معتقدیم اگر قرار بر توافق و ترس از دلار باشد، این بازار سرمایه نیست که نباید از توافق احتمالی پیش رو بترسد و این را برای بار چندم تکرار میکنیم که گره زدن بازار به این ماجرا اشتباه بزرگی است که مسیر آن به این شکل نخواهد بود. این بازارهای رقیب و موازی هستند که امروز باید عزا بگیرند، نه این صف فروش اینچنینی در بازار!
سعی میکنیم در روزهای بعد در مورد عوامل مثبت توافق و کاهش ریسکها در بازار صحبت کنیم. تنها همین یک مورد را در ذهن داشته باشید؛ فرض کنید دولت کمی دست و بالش در درآمدها بیشتر باز شود، حداقل کمتر دست در جیب شرکتها کرده و منطقیتر عمل میکند، از چشم داشتن به دلار آنها بگیر تا سایر هزینهها. از این دست موارد میتوان مثالهای متعددی را ذکر کرد. برای مثال از کنترل تورم، افت نرخ سود و مواردی از این دست، اما سعی میکنیم بیشتر نظارگر رویدادها و اتفاقات باشیم.
و اما حرف آخر؛ طی چند روز گذشته نمایشگاه بورس برگزار شده است. هرچند که منفی امروز حسابی توی ذوق سهامداران زد و شوق آنها از نمایشگاه را کور کرد. اما در هر صورت، آمار بازدید مردم از نمایشگاه خیرهکننده بود. اینکه نمایشگاه چه کم و کاستیهایی داشته است و چرا برخی نهادهای مالی نیامدند و اصلاً نتیجه آن چه میشود، بماند.
اما یک پیغام و حرف بزرگ برای سیاستمداران و سیاستگذاران داشت و آن هم این است که بازار سرمایه تشنه اتفاقات خوب و مهم و بزرگ است. بازاری که مردم در آن انگیزههای بسیاری برای حضور دارند و نشان میدهد که میتواند جذابیت ویژهای برای پولهای خرد مردم و بازار داشته باشد.
به واقع سیاستمداران و سیاستگذاران اقتصادی اگر این شور و هیجان را ببینند و بازهم تصمیماتی خلاف روند بازار سرمایه بگیرند، بیشک نادان هستند؛ چراکه این ظرفیت عظیم و بزرگ را نادیده گرفته و گام در مسیری گذاشتند که انتهای آن چیزی جز تباهی اقتصادی نیست. به نظر میرسد ظرفیتهای عظیمی در بازار سرمایه وجود دارد که این حضور مردم، بخش کوچکی از آن را نشان میدهد. مردم پای کار خواهند بود، اگر سیاستمداران و سیاستگذاران ما عاقل باشند.
بتا سهم
تحلیل شرکت های بورس اوراق بهادار را در گزارش بازار بخوانید.
کانال تلگرام: https://t.me/farabibourse
ما را در آپارات دنبال کنید: http://www.aparat.com/kargozari.org
خرید و فروش آنلاین سکه و طلا : https://kargozari.org/2018/05/25/gold