افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

این روزها همه شما به دنبال خرید سهم هایی هستید که از محل تجدید ارزیابی دارایی ها افزایش سرمایه داشته باشند. زمان زیادی برای یافتن و کشف چنین گزینه ای اختصاص می دهید اما احتمالا در همین زمینه ۵ خط مقاله یا کتاب نخوانده اید. به هر حال کار درستی هم میکنید! مثلا ویتامین D برای بدن لازم و ضروری است. چه اهمیتی دارد که چه نقشی بازی میکند؟

اینرا کشف کرده اید که اگر افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی صورت بگیرد سهم رشد می کند. حالا با هر ضرب و زوری! چه اهمیت دارد؟

منطق سرمایه گذاری هم همین است. هدف کسب سود است و اینکه چه سهمی رشد کند مهم نیست. به هر حال ۵ درصد، ۵ درصد است! چه تفاوت می کند در چه سهمی؟

اما چند خطی در خصوص افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی می نویسم شاید حوصله کردید و خواندید!

۱) هیئت استانداردهای حسابداری مالی در آمریکا FASB در سال های دور تا به امروز بیانیه های مختلفی ارائه کرده است. تا بیانیه ۷ مد نظر این بود که صورت مالی اگر بر حسب بهای تمام شده گزارش شود تصویر روشنی از واقعیت ها نمی دهد اما در بیانیه بعدی به این نتیجه رسیدند که ترازنامه بهتر است به بهای تمام شده گزارش شود.

۲) در ایران ترازنامه بر حسب بهای تمام شده تاریخی گزارش می شود. به بیانی اگر سال ۱۳۳۰ یک شرکت دارایی خریداری کند. با فرض رشد قیمت آن دارایی اما در تمام ترازنامه هایی که ارائه می کند ارزش دارایی را بدون تغییر و به قیمت خرید( بهای تمام شده تاریخی ) گزارش خواهد کرد. این مساله باعث می شود ترازنامه ایرانی در بخش دارایی های بلند مدت تصویر واقعی از ارزش روز دارایی ها ارائه نکند.

۳) با توجه به وضعیت تورمی ایران، بحث تجدید ارزیابی دارایی ها در اوایل دهه جاری مطرح شد. تجدید ارزیابی دارایی در حسابی به عنوان مازاد تجدید ارزیابی در بخش حقوق صاحبان سهام درج می گردد. از دید اداره مالیات، مازاد تجدید ارزیابی مصداق سود ابرازی شرکت بوده و مشمول مالیات عملکرد است اما نهاد تصمیم گیر برای واقعی شدن ترازنامه، یک مرتبه برای ۵ سال به تمام شرکت ها مجوز داد تا بدون پرداخت مالیات، مازاد تجدید ارزیابی را شناسایی کنند. لذا سنوات ۱۳۹۲ الی ۱۳۹۴ روزهای داغ افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی بود که علت آن تورم حاصل از رشد نرخ دلار بود.

۴) در قانون سال ۱۳۹۶ قید شد که اگر زیان انباشته شرکت در پایان سال ۱۳۹۶ به قدری باشد که شرکت مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت قرار گیرد می تواند دارایی های خود را تجدید ارزیابی کند به شرط آنکه از ماده ۱۴۱ بر حسب مانده زیان انباشته پایان سال ۱۳۹۶ خارج شود.

۵) ماده ۱۴۱ چنین عنوان می کند که اگر زیان انباشته شرکت بزرگتر از ۵۰درصد سرمایه اسمی باشد، شرکت باید مجمع فوق العاده برگزار کند. در مجمع دو راهکار وجود دارد. اول انحلال شرکت که در ایران و بازار سهام انحلال ممکن نیست و دوم آنکه راهکاری بدهد برای سود ده شدن.

۶) بر اساس بندهای فوق، ملاک استفاده از این قانون میزان زیان انباشته در پایان سال ۱۳۹۶ است و اساسا زیان یا سود سال ۱۳۹۷ اهمیتی ندارد لذا اگر شرکتی در پایا سال ۱۳۹۶ مشمول این قانون باشد، عملکرد سال ۱۳۹۷ هیچ تاثیری بر شدنی بودن یا نبودن افزایش سرمایه ندارد.

۷) قانون جدید عنوان می کند، شرکت ها بدون توجه به سودده بودن یا نبودن، زیان داشتن یا نداشتن، می توانند تا ۵ سال آینده از محل تجدید ارزیابی دارایی ها افزایش سرمایه بدهند. منوط به اینکه در ۵ سال اخیر از محل تجدید ارزیابی افزایش سرمایه نداده باشند.

۸) فرآینده تجدید ارزیابی به این صورت است که ارزیاب دارایی که کارشناس رسمی است و ارتباطی به شرکت و بورس و حسابرس ندارد، دارایی ها را ارزیابی می کند. یک گزارش تهیه کرده، مهر می کند و به شرکت ارائه می دهد.

۹) شرکت بر حسب آن گزارش توجیهی افزایش سرمایه می نویسد. که دارایی ها بر اساس نظر کارشناس رسمی از فلان عدد به فلان عدد رسیده است.

۱۰) شرکت گزارش را به حسابرس ارائه می کند. حسابرس اگر اسناد دارایی ها کامل باشد، به نام شرکت باشد، معارض نداشته باشد آنرا تایید می کند. لذا در ارزش دارایی ها اجازه اصلاح ندارد و این کار کارشناس رسمی است!

۱۱) حسابرس تجدید ارزیابی از دارایی هایی که موهوم باشد را مجاز نمی داند لذا بخش بدون اشکال را تایید می کند. گزارش خود را بدون اطلاع به شرکت بر سامانه کدال قرار می دهد و آنرا به سازمان بورس می دهد.

۱۲) سازمان بورس بر ارزش دارایی های ارزیابی شده یا مفاد حسابرسی شده اصلاحی انجام نمی دهد بلکه الزامات قانونی شرکت را بر اساس قوانین درج و پذیرش بررسی می کند و آنرا تایید یا رد می کند لذا اثری بر قیمت کارشناسی شده نخواهد داشت.

۱۳) شرکت از زمان تایید سازمان بورس ۲ ماه فرصت دارد افزایش سرمایه بدهد.

ولید هلالات