وقتی شاخص ۷۷ هزار واحد بود
بازار سهام پر بود از سهم های ارزنده به شکلی که اگر کسی به دنبال خرید سهام بود، می توانستیم به عنوان مشاور، حداقل نیمی از بازار سهام را به عنوان سهم کم ریسک معرفی کنیم!
وقتی شاخص به ۱۲۰هزار واحد رسیده بود
نرخ دلار به دو برابر افزایش یافت و به این علت که می دانستیم بالاخره دولت از دلار ۴۲۰۰ تومانی دست می کشد، می توانستیم به جرات پیشنهاد خرید به دید نگهداری و مجمع به دیگران بدهیم.
وقتی اوایل اردیبهشت ماه نمایشگاه بورس برگزار می شد و شاخص در ۲۰۰هزار واحد بود
تا حدودی با امید به تقسیم سودها و به پشتوانه گزارش عملکرد ماهانه اسفند ماه، پیشنهاد خرید و نگهداری ارائه می کردیم و وقتی همکاران هدف ۲۶۰هزار واحدی می دادند، برای برخی دوستان غیر قابل حصول ببه نظر می امد. شخصا مطمئن بودم که شاخص اعدادی نظیر ۲۲۵هزار واحد را خواهد دید اما برای رسیدن به ۲۶۰هزار واحد زمان بیشتری مد نظرم بود.
وقتی شاخص به ۲۵۰-۲۶۰ هزار واحد رسید
مدت زمانی در همان نقطه ایستاد. به نظرم آمد که فضا به نحوی است که بازار به اندازه کافی رشد کرده لذا تصوری برای ارقام بالاتر نداشتم و به دوستانی هم عرض کردم که شاید این اعداد سقف نباشد اما یکی از قله ها، همین اعداد فعلی شاخص است.
خوشبختانه تصور بنده اشتباه بود، شاخص امروز از ۳۰۰ هزار واحد نیز عبور کرده و ارزش معاملات بسیار بالا رفته است.
در چند مورد ما با هم اتفاق نظر داریم:
۱) بازار به لحاظ تحلیلی قابل پیشبینی نیست.
۲) ورود نقدینگی از بازارهای موازی، منجر به صعود بازار شده است.
۳) ما دقیقا نمی دانیم تا چه زمان ورود پول وجود خواهد داشت اما فعالان قدیمی بازار به امید تداوم جریان ورودی از سوی افراد گمنام، در بازار مانده اند و سهم نمی فروشند.
چند هفته قبل وقتی شاخص از کمند ۲۶۰هزار واحد رها شد و به ۲۷۰هزار رسید
دوستان زیادی در تداوم رشد تردید داشتند. معتقد بودند که به سقف بسیار نزدیک هستیم و کار تقریبا تمام است. حالا شاخص به بالای ۳۰۰هزار واحد رسیده، تقریبا با تمامی همان دوستان مجددا صحبت کردم.
اتفاق نظر دارند که بازار ترسناک و خطرناک است اما نمی ریزد، معتقدند که این روند صعودی تداوم می یابد. برخی تارگت ۳۲۵هزار واحدی و برخی دیگر تا انتهای سال ۴۰۰هزار واحد می دهند!
این مساله در من یک نگرانی و تردید ایجاد می کند! چه اتفاقی باعث شده تا امروز دوستان فعال بازار خوشبین تر از ۱ ماه قبل باشند؟
عموما ذهن بازارها در روند، فریز می شود!
یعنی فعال بازار خودرو یا مسکن وقتی روند صعودی است، تصور می کند تا ابد صعودی می ماند و وقتی نزولی و راکد می شود، هیچ پالسی باعث نمی شود که آن رخوت را رها کند و وارد خرید شود.
در سهام هم همین است. در واقع نباید بگذاریم ذهن معاملاتی ما فریز شود. هرجا که شاخص بیشتر رشد کرد و ما تارگت ها را بالاتر بردیم، هرجا روند صعودی بود و خوشبینی هم روند صعودی گرفت و برعکس هرجا روند صعودی بود و بدبینی روند پرقدرت گرفت، همانجا با حجم بالای معاملات نسبت به میانگین روزهای قبلی، باید منتظر تحولاتی باشیم.
بازار خوردو طی ۲ ماه اخیر ۳۰درصد افت کرده، بازار مسکن از روزهای قبل مسیر نزولی در پیش گرفته و ارز و طلا دقیقا برخلاف انتظار ما نسبت به ابتدای سال بازدهی منفی داشته اند!
یک نهیبی به خودمان بزنیم، کمی از فضای تحلیلی دیگران دور شویم. ببینیم در سبد سرمایه گذرای، چه چیزی چیده ایم و با چشم باز عمل کنیم.
در برخی سهم های بزرگ، ما در یک فضایی هستیم که این سهم ها نه گران هستند و نه ارزان! در نقطه منطقی هستند و در محدوده p.e نسبی معامله می شوند. یک سری سهم ها به دلیل ارزش بازار اندک، با فشار نقدینگی رشد کرده اند و تقریبا ما سهمی کمتر از ارزش واقعی نداریم.
فقط یک نکته، بازار سهام نسبت به نقدینگی موجود در بانک، آنقدر کوچک است که تمایل جامعه و مد شدن خرید سهام، p,e آنرا برای همیشه می تواند بالاتر از p.e نسبی نگه دارد و من امیدوارم که جامعه عامی، علاقه مند شده باشد که نام سهامدار بودن به خود بگیرد! اینکه برایش جذاب شده باشد که در بازار سهام دور بزند و خرید کند! این می تواند همچنان ورودی نقدینگی را تداوم بخشد اما در سایه اصلاح سایر بازارها، سرعت ورود نقدینگی کاهش می یابد.
به امید آنکه تارگت دوستان برای اعداد بالاتر محقق گردد.
ولید هلالات
تحلیل بازار و شرکت های بورس اوراق بهادار را در گزارش بازار بخوانید.
کانال تلگرام: https://t.me/farabibourse
ما را در آپارات دنبال کنید: http://www.aparat.com/kargozari.org
خرید و فروش آنلاین سکه و طلا : https://kargozari.org/2018/05/25/gold