قاسم محبعلی:

سیاست همین است. سیاست تصمیمات و اقداماتی است که شما متناسب با شرایط زمانی و مکانی و منافع ملی کشورتان اتخاذ می‌کنید. امروز شرایط چه در منطقه و چه در سطح جهانی تغییر کرده است. ترامپ رفته است. عربستانی‌ها بعد از آنکه متوجه شدند که در دوران بعد از ترامپ حمایت سابق آمریکا از خودشان را ندارند، سریعا رفتار خودشان را تغییر دادند.

آنان بعد از رفتن ترامپ با قطری‌ها مذاکره کردند و امروز نیز به دنبال حل مساله یمن هستند. این نشان‌دهنده هوشیاری مقامات ریاض است که به جای آنکه اجازه بدهند تا دیگران وارد مسائل مربوط به آنان از جمله مساله یمن شده و برای آن تصمیم‌گیری کنند، خودشان دست به کار می‌شوند تا اداره بحران یمن و حل این مناقشه دست خودشان باشد و از کنترلشان خارج نشود و به قول معروف از بازی عقب نمانند.

فرق ما با عربستانی‌ها در این است که آنان برای اقدامات میدانی خودشان شرایط سیاسی را لحاظ می‌کنند. امروز شرایط سیاسی تغییر کرده است و آنان متناسب با همین تغییرات، سیاست‌ها و تصمیمات خودشان را نوسازی و بازسازی می‌کنند. این رویکردی است که ما نیز باید در دستورکارمان قرار بدهیم.

مذاکرات ایران و عربستان وارد مباحث سیاسی شده است.

مواضع اخیر بن سلمان متاثر از مذاکرات بغداد است، من قبل تر درباره مذاکرات ایران و عربستان در بغداد این نکته را مطرح کردم که اگر مذاکرات از حول محور یمن و مباحث امنیتی عبور کرده و وارد مباحث سیاسی شود، می‌توان به نتایج این مذاکرات در راستای بهبود روابط ایران و عربستان امیدوار بود. مواضع اخیر آقای بن سلمان نشان داد که مذاکرات ایران و عربستان رفته رفته به مباحث سیاسی نزدیک و نزدیک‌تر شده است و حالا می‌توان ادعا کرد که ادامه این مذاکرات ممکن است به بهبود روابط تهران و ریاض ختم شود.

مواضع تند ریاض علیه تهران تعدیل شده است، زمانی عربستانی‌ها با ادبیات و مواضع تندی علیه ایران صحبت می‌کردند ولی حالا شاهد آن هستیم که این مواضع تعدیل شده است.

من فکر می‌کنم که این تعدیل مواضع به آن خاطر است که عربستان تصور می‌کند روابط ایران با غرب رو به بهبود است و به همین دلیل می‌خواهد پیش‌دستی کرده و قبل از آنکه غرب با ایران به توافق برسد ، خودش روابطش را با ایران بهبود ببخشد. چراکه در غیر این صورت عربستان باید هزینه و امتیازات بیشتری به ایران واگذار کند.

عربستان با توجه به این شرایط و اتفاقات خواستار بهبود روابط با ایران شده است و بهتر این است که ایران نیز از این تغییر مواضع استقبال کند. البته این مساله صرفا درباره عربستان صدق نمی‌کند. ایران باید با دیگر بازیگران موثر منطقه‌ای و بین‌المللی روابطش را ارتقا بدهد.

نقش بایدن در بهبود روابط ایران و عربستان

ما در خاورمیانه ۵ دسته بازیگر خرد، دولتی، ملی، منطقه‌ای و جهانی داریم که هرکدام سقف و کف بازیگری دیگری را تحت تاثیر می‌گذارند، اینکه مطرح می‌شود که آیا عربستان به توصیه آمریکا و انگلستان خواستار بهبود روابط با ایران شده است، از یک منظر می‌تواند درست باشد، چراکه عربستان باید چارچوب بازیگری خودش را برای سایر بازیگران تعریف کند.

ما باید به این نکته توجه کنیم که امروز اولویت آمریکا مساله چین و سپس روسیه بوده و ایران در رده‌های بعدی این اولویت‌ها و اهداف قرار دارد.

این اولویت‌بندی برخلاف چیزی است که ما در دوران دوم ریاست جمهوری بوش شاهد بودیم. بنابراین آمریکا برای پیگیری اولویت‌ها و اهداف خودش ابتدا نیازمند آن است که مشغله‌های خودش را در قبال خاورمیانه کاهش بدهد و برهمین اساس نیز ترجیح می‌دهد که صلح و امنیت در خاورمیانه برقرار باشد.

مساله یمن یا خروج نیروهای نظامی آمریکایی از منطقه از جمله همین مباحثی است که ذهن آمریکایی‌ها را در قبال ایجاد صلح در خاورمیانه به خود مشغول کرده است. آنها به دنبال راهکاری هستند که حل مساله یمن یا خروج نیروهای نظامی از عراق باعث نشود که دوباره اتفاقاتی مانند قدرت گرفتن القاعده در افغانستان یا ظهور داعش در عراق رخ بدهد. اهمیت این مساله زمانی مشخص می‌شود که بدانیم، ایران نقش کلیدی در ایجاد صلح در منطقه دارد.

کانال اکونومیست فارسی

#ایران   #عربستان   #آمریکا   #سیاست

سیاست / سیاست 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *