گزارش بازار امروز یکشنبه ۱ بهمن ۱۴۰۲
بهمن نیمه خونین !
بهمن را با ترس و لرز و با سرو صورتی نصف و نیمه خونین آغاز کردیم … بازار سرمایه دیروز یک سیلی از سیاست خورده بود و یک مشت از پالایشی ها و امروز قصد داشت هر طور شده این فضا را کمی تغییر دهد و البته پالایشی ها دست و پا شکسته کمی اوضاع را بهبود بخشیدند ولی خبری از ارامش سیاسی فعلا نیست و هر چند همین بی خبری هم در دنیای سیاست خوش خبری است !! طوری شده که فعالان بازار سرمایه شب ها با یاد موشک میخوابند و صبح ها اولین دعای بعد از باز شدن چشمشان این است که جایی را نزده باشند !!
امروز بازار را در حالی آغاز کردیم که یکی از پرتلاطم‌ترین و پرخبرترین بهمن‌های احتمالی را در پیش داریم چه از بعد خبرهای سیاسی، چه اقتصادی و بودجه ای و دلاری چه کدالی و چه موارد دیگر و البته امیدواریم این بهمن به مانند بهمن اصلی خونین نباشد و انفجاری در کار نباشد و به قول دوستان انفجار پول باشد تا انفجار نور!!
اما به هر حال بازار سرمایه کم از گوشه و کنار می‌خورد حالا در شروع بهمن هم از ۲ چالش رنج می‌برد چالش اول مشخص است که جریان سیاسی است با اینکه معتقدیم قوه عقلانیت نسبی در مسیر حل و فصل مسائل سیاسی و عدم ورود کشور به تنش وجود دارد اما کار هر روز پیچیده‌تر شده و طرف مقابل هم ولکن ماجرا نیست و تو گویی هر طور شده می‌خواهد پای ایران را به میدان عملیات بکشاند این ریسک کوچکی نیست و فضای نرخ ارز هم‌به خوبی آن را نشان می‌دهد
اما ریسک دوم شلنگ تخته انداختن‌های دولت و ادامه آن هم ندانم کاری شرکتها ست که باعث شده حال و روز بازار اینطور باشد و یکی از دنیای سیاست بخورد و یکی هم از فضای داخل … و این دو چالش یکی از طلایی ترین مقاطع فعلی بازار را که می توانست حرکتی کند به باد داد !
در بهترین مقطع و در حالی که گزارش‌ها که می‌توانست نقش عمده و بسزایی در تثبیت قیمت‌ها داشته باشد این چنین با جو منفی خبرهای سیاسی و پالایشی همه چیز را برهم ریخت و کل گزارش‌ها را زیر سوال برد . البته از سازمان بورس بگیر تا ناشرین همه و همه در این موضوع مقصر بودند و بار دیگر شاهد بودیم که گزارش‌ها به دقیقه ۹۳ موکول شد و یک ماجرای منفی اینطور همه چیز را خراب کرد.
بخواهیم از گزارش‌ها صحبت کنیم حرف زیاد است و امروز سعی می‌کنیم کمی بیشتر مطالب را عنوان کنیم اما دو موضوع در حال حاضر در ابتدای کار بعد از انتشار گزارش‌ها وجود دارد
موضوع اول این است که کلیت گزارش‌ها نه خیلی خاص و نه خیلی منفی بود و نرمال و مساعد پیش رفت و البته در برخی شرکتها هم رد پای دولت در زدن جیب شرکتها به چشم می‌خورد و نکته و موضوع دوم این بود که گزارش‌ها را اگر با قیمت‌ها کنار هم بگذاریم باید گفت که آنقدر قیمت‌ها افت کرده و درجا زده که گزارش‌های فعلی که معمولی هستند باعث جذابیت دوباره شده و پی‌به های فعلی و فوروارد بازار را کاهش داده است امروز هم بیان شد که رکورد کمترین P/E ttm بازار از ابتدای ۱۳۹۸ رقم خورد . با انتشار گزارشات اکثر شرکتها ، نسبت P/E ttm بازار به محدوده ۶٫۲ واحد رسیده است که کمترین P/E فصلی بازار سرمایه از ابتدای ۱۳۹۸ می باشد.
اما در مقطع فعلی گزارش‌ها مهم هستند یا خیر ؟! به نظر گزارش ها می‌تواند عامل مهمی برای بازار شود و اثرات چندگانه را در بازار داشته باشد اثر اول اثر تثبیتی است و به نوعی همزمان با این موضوع کاهش ریسک های بازار را نیز به همراه دارد بدان معنی که انتشار گزارش‌ها یک بار دیگر نشان می‌دهد که بازار در قیمت‌های خوب و منطقی قرار داشته و این نقاط فعلی ریسک آنچنانی برای بازار ندارد از همین رو نقش تثبیت کننده در قیمت را داشته و مانع از افت بیش از پیش قیمت‌ها می‌شود.
اثر دوم اثر پیشران بودن است بدین معنی که برخی گزارش‌ها آنقدر شرایط خوب را ترسیم می‌کنند که در کنار قیمت فعلی بازار به این جمع‌بندی و نتیجه می‌رسد که قیمت‌های فعلی قیمت‌های حداقلی بوده و رشد کوتاه مدت موقت را به سمت بازار سرمایه تزریق می‌کند بخشی از معاملات امروز بازار در ۲۰ الی ۳۰ نماد به این شکل بود و این موضوع در آن برجسته بود …
اثر سوم اثر زمان و لحاظ شدن سود ها در دل قیمت‌هاست گزارش‌های ۹ ماهه به عنوان آخرین مقطع از گزارش‌های میان دوره‌ای که در سال جاری منتشر می‌شود مهم‌ترین نقشه راه و نشانه برای جریان و چشم انداز سودآوری امسال و سال آتی شرکت‌هاست. گزارشات فعلی به خوبی نشان دهنده این است که چه چشم اندازی از سود می‌تواند برای سال آتی وجود داشته باشد و چه میزان تقسیم سود در دل شرکت‌هاست و دقیقاً اثر گذر زمان در این شرایط زمانی معلوم می‌شود که ما هرچه پیش برویم سودهای قوی‌تر در دل شرکتها بیشتر شده و فضای بنیادی آنها را با توجه به این سودها بهتر می‌کند
این دقیقاً همان نکته‌ای است که بسیاری به آن اذعان دارند و معتقدند هرچه زمان بگذرد و سودها قطعی‌تر بشود و قیمت‌ها نیز در جا بزنند و تغییر نکنند فنر ارزندگی سهم‌ها جمع‌تر شده و جایی رها می‌شود و این دقیقاً پتانسیل فعلی بازار از بعد از گزارش‌ها خواهد بود … حالا کاری نداریم که امروز با بهانه پالایش یا خبرهای سیاسی این موضوع روی زمین مانده …
و در نهایت اثر گزارش‌ها اثر آماری هم به همراه دارد و نشان می‌دهد که پی به‌ای بازار بعد از انتشار گزارش‌ها در چه مرتبه و چه مقطعی قرار گرفته و به شکل آماری نیز اثبات می‌کند که فضای فعلی بازار قابلیت‌های قوی برای جذب جریان پول و حرکت را خواهد داشت و یک بار دیگر در جمع‌بندی بیان می‌کنیم از گزارشات انتظار ایجاد یک موج عجیب و بلند را نداریم اما احساس می‌کنیم که گزارش‌ها می‌تواند ثبات نسبی را در بازار برقرار کرده و ریسک بازار را به حداقل ممکن خود برساند…
اما در بخش پایانی سه موضوع از هفته قبل مورد توجه بسیاری از عزیزان بود و باز هم تکرار شده است…
نکته اول باز هم بحث گزارش‌هاست که اگر نگوییم روی دلمان می‌ماند تقریبا از آنچه می‌ترسیدیم رخ داد و انتشار دقیقه ۹۰ که نه ۹۳ گزارش‌ها به یک رفتار مالی توسط شرکتها تبدیل شده و هر دوره بدتر می‌شود
به نظر علاوه بر سازمان ،ناشرین و شرکتها نیز مقصر اصلی این اتفاق و رویداد هستند و نتیجه این موضوع این می‌شود که شاهدیم همه چیز به دقیقه ۹۰ موکول می‌شود و یک ماجرا حتی سیاسی کل گزارش‌ها را زیر سوال می‌برد، فرصت بررسی گزارش‌ها به حداقل ممکن رسیده، کارایی آنها کم می‌شود و هزار مورد دیگر که بارها و بارها بیان کردیم… حتی معتقدیم تیم ناشران سازمان انقدر درگیر بود که موضوع پالایشی ها را هندل نکرد !
نمی‌دانیم واقعا با چه زبانی بگوییم و چطور بیان کنیم که این رویه به سود بازار سرمایه و سهامداران نیست و سازمان بورس باید به این موضوع پایان دهد و مداخله کند گزارش‌های فعلی که تمام شد و در ۱۴۰۲ دیگر گزارشی نداریم اما به نظر از همین حالا و حتی همین امروز باید دست به کار شد و با شرایط متفاوتی این موضوع را تغییر داد باز هم تکرار می‌کنیم عدم تغییر آن هرچی جلوتر می‌رویم با توجه به فضای بازار اثرات منفی‌تری در شرایط بازار و سهامداران خواهد داشت
هرچند انگار فقط ما هستیم که گزارش می‌خوانیم و این موضوع از دید سایرین خیلی هم اهمیتی ندارد …
دومین و یکی از مهم‌ترین موضوعات امطرح شده در روزهای اخیر اختلاف بین بانک مرکزی و بورس کالا در مورد عرضه شمش و گواهی شمش و این اتفاقات است که از هفته قبل جا ماند ! همه شاهد بودیم که بانک مرکزی برای اینکه حرف خود را به کرسی نشانده باشد معاملات شمش را به بازاری منتقل کرده که نه شفاف است نه نرخ در آن واضح مشخص است و نه فرایند عرضه و تقاضا در آن دیده می‌شود و تازه اسمش را هم با یک ساختمان عریض و طویل مرکز مبادله گذاشتند.
به نظر یک بار دیگر بر همگان ثابت شده که هدف از این کار پنهان کردن قیمت و روشن شدن ناکارآمدی سیاست سرکوب نرخ ارز است اگر نتوانید ابزاری را فراهم آورید تا فعالان اقتصادی ، خیال جمع پوشش ریسک خود در مقابل نوسانات ارزی باشند ، دیر یا زود این تقاضا به بازارهای فیزیکی زده و ابعاد مسئله دارتری را برای دولت به وجود می‌آورد و به واقع تعجب ما از این است که این مسائل بارها و بارها تکرار شده اما کسی توجه نمی‌کند یک درس را به بچه‌های کلاس اول و دوم ابتدایی هم چند بار تکرار کنید یاد می‌گیرند این اصرار بر عدم یادگیری و عدم رفتار عقلایی چیزی است که در بین تمامی مسئولین اقتصادی که روی این صندلی می‌نشینند اپیدمی و همگیر است…
امیدواریم سریعتر سر عقل آمده و فضا را فراهم کنند تا نظام و عرضه و تقاضا بتواند خود را در بستر منطقی و مناسب پیدا کرده و تاکید می‌کنیم غیر از این موضوع هر آنچه اتفاق افتد به نوعی دستکاری در این چرخه نظام منطقی نرخ گذاری است که ثبات مصنوعی و موقتی بوده و ادامه‌دار نخواهد بود
و اما موضوع سوم که فراموش شد بحث نظارت است که وقتی چهارشنبه در مورد آن نوشتیم برخی انتقادات نسبت به آن مطرح شد که یکجانبه قضاوت می‌کنید و این قوانین و مقررات و دستورالعمل‌ها برای جلوگیری از اتفاقات تلخ گذشته و جلوگیری از بروز سفته بازی‌ها و پروژه بازی‌ها و رویدادهای از این دست است .
به واقع اگر آن نوشتار چهارشنبه را با دقت بخوانید در همان مقطع چند بار ذکر شد که هیچکس مخالف برخورد و موافق رفتارهای این چنینی که زمینه‌های سوء استفاده در آن پررنگ است نبوده و نیست
اما بحث ما این بود که شما بستری را در قانون فراهم می‌کنید که افراد با هر سلیقه و هر جریان فکری در بستر قانون و دستورالعملی که برای آنها فراهم شده تصمیم می‌گیرند و اعمال سلیقه و قانون می‌کنند و این میان دوباره هر آنچه که سیستم برای جلب اعتماد سهامداران تلاش کرده باد هوا شده و از بین می‌رود از همین رو به جد اعتقاد داریم که دستورالعمل فعلی در عین اینکه ممکن است در صورت اجرای درست جلوی بسیاری از اتفاقات را بگیرد اما ایراد و ابهام و دردسرهای آن برای بازار سرمایه بیشتر از عدم اجرای آن است پس لزوم بازنگری و یا توقف و شفاف شدن اجرای فرایند آن ضروری است …
خواستیم این ۳ مورد را جمع بندی کرده و گوشه ای قرار دهیم و ریز ریز سراغ عملیاتی تر نوشتن در بازار برویم که از همین رو امروز هر سه مطرح شد …
بتا سهم
