گزارش بازار امروز شنبه ۵ خرداد ۱۴۰۳
زهرسیاست و رگ سرد بازار!
عجب روز تلخی بود تو گویی بازار تازه متوجه ریسک ها شده است ! و امروز هم با بدترین شکل ممکن به پایان رسید و سکوتی تلخ در رگ های سرد بازار زهر سیاست میریزد و به او با طعنه میگوید که امیدواریم بعد از انتخابات !! بله انچه امروز اشکار و پیدا بود زهر سیاست در رگ های سرد بازار بود …
بازار امروز البته کمی هم شگفتی افرین ظاهر شد همه انتظار داشتند با توجه به معاملات روز سه شنبه و جو نه خیلی منفی کمی امروز بهتر و یا در همان حد ظاهر شود ولی امروز انگار تازه بازار فهمیده بود چه بلایی سرش امده … البته حقیقتا این طور نیست و دلایل متعددی را میتوان برای واکنش سه شنبه و امروز نوشت …
اما به دو موضوع بپردازیم یکی این که چرا سه شنبه ان طورو امروز این طور و دیگری دامنه نوسان ۲ و ۴ است …
امروز در هر صورت این هفته و بازار را در حالی آغاز کردیم که یک خرداد متفاوت و عجیب در پیش است …عجیب و متفاوت از این نظر که سرعت تحولات و اتفاقات به طرز بینظیری بالا رفته و همچنان بازار هاج و واج چه منفی و چه کم حجم و چه حتی برخی روزها مثبت در حال تماشای این تحولات است و حتی بسیاری هنوز از شوک اولیه ماجرا بیرون نیامدند و برخی هم ناامیدانه فقط تکرار میکنند که هیچ اتفاقی رخ نداده … !!
در صورتی که به نظر تحولات امروز و روزهای آتی به همه نشان خواهد داد که اتفاقا رویدادها و اتفاقات مهمی به وقوع پیوسته و باید برای همه مهم باشد. در هر صورت خردادی خاص را آغاز میکنیم که اولین و مهمترین مشخصه آن این است که بازار در گردباد تحولات سیاسی افتاده و روزهای پیش رو ویروس سیاست تمام بدن بازار را خواهد گرفت .امروز تازه عطسه اول بود … البته خیلی هم بدبین نباشید و کمی صبر کنید …
ولی در هر صورت سیاست در قالب ویروسی عجیب که این بار با شکلی متفاوت به دل بازار زده وآن هم انتخابات زود هنگام که پیش روی بازار است. این رویداد آنقدر سریع نزدیک میشود که حتی بسیاری فرصت سناریوچینی را پیدا نکردهاند. تا انتخابات چیزی حدود ۲۰ روز کاری در پیش داریم و این خود سرعت وقوع تحولات را نشان میدهد .
اما خرداد و این روزها ،بازار با تحولات جالبی مواجه است و قبل از هر چیز یک نکته به چشم همه بیشتر روشن شده و آن هم این است که چرا واکنش بازار سه شنبه مثبت و امروز منفی بود. بسیاری روز سه شنبه باخود می پرسیدند این رویداد و اتفاق به این مهمی به وقوع پیوسته اما بازار واکنش منفی نشان نداده است؟!! برخی آن را به محدود شدن دامنه نوسان دو درصد ربط میدهد که امروز باز هم مفصل در مورد آن صحبت میکنیم اما دلیل دیگری پشت این ماجرا وجود دارد… ؟! اول سراغ سه شنبه برویم و بعد امروز …
قبل از اینکه این دلیل را بیان کنیم یک نکته از نظر اخلاقی و عرفی لازم است بیان شود از امروز تا هر روزی … اگر حرفی یا نکتهای بیان میشود به معنی اینکه بخواهیم پشت سر کسی که دستش از این دنیا کوتاه شده حرفی بزنیم نیست که ای بسا معتقدیم ایشان کمترین نقش را در این اتفاقات داشته و تصمیم گیرندهها و تصمیم سازها جریان فکری بوده که هنوز هم در بدنه دولت وجود دارد… اما همین افراد و ناظرین با خود فکر کردند که چرا بازار سرمایه درابتدا به این حادثه واکنش مثبت نشان داده است؟!
برداشت سه شنبه بازار این بود که با توجه به شرایط به وجود آمده که مستقیماً ناشی از سیاستها و تفکرات این تیم اقتصادی است .ادامه این طرز فکر برای بازار سرمایه خوب و منطقی نبود و قطعا برای سهامداران جذاب پیش نمیرود شاید برای برخی دلالها و کسانی که ارز با رانت ازز ارزان میگیرند و برخی افراد دیگر ادامه این جریان فکری منطقی باشد اما برای بازار سرمایه ،پاره شدن نوار تصمیمگیریهای غلط و اشتباه و فرصت دادن به تفکرات جدید یک واکنش طبیعیست پس واکنش اولیه سه شنبه درست بود که البته انتظار ما این بود سه شنبه منفی و امروز بهتر باشد ولی برعکس شد …
ممکن است برخی از این گفتهها خوششان نیاید اما به هر حال وضعیت فعلی بازار سرمایه ،وضعیت نرخ دلار نیما ،تسعیر ارز ،نرخ بهره ،گزارش عملیاتی وضعیت شرکتها، افت تولید، همه و همه نشان دهنده سیاست و طرز فکر این افراد بود که تازه بخش تاریک ماجرا اینجاست که فکر میکنند عملکرد خوبی را داشتند…
پس دلیل واکنش نسبی مثبت بازار سه شنبه این بود که بازار فرصتی پیدا کرده تا بتواند وزنهای در دل این تاریکی تصمیمات اشتباه اقتصادی پیدا کرده و امیدوار به این باشد که فرمان بچرخد… اما امروز چرا این چنین شد … امروز بازار چوب بلاتکلیفی را خورد …
بازار امروز از یک سو ترس از تکرار این دولت و اسامی که مطرح می شود را گرفت و از سوی دیگر لاتکلیفی مفرط حقوقی ها در عدم فعالیت طی این مدت دامن بازار را گرفت و شاهد بودیم که هیچ واکنشی در بازار شکل نمیگرفت و زیر بازار ناگهان در سمت خرید که معمولا پر بارتر بود خالی شد و این خالی بودن و لنگ درهوا بودن ۴۰ ۵۰ روزه مملکت خود به خود فشار فروشی را رقم زد که کل جو آن کمتر از هزار میلیارد تومان بود ولی کسی وارد نمی شد …
تازه بازار وارد فاز واقعی این جریان شده که بلاتکلیفی که روز سه شنبه گفتیم بخش مهمی از آن است … با این مقدمه سراغ گزارش بازار امروز برویم …اما قبل از هر چیز مطابق روزهای شنبه و ابتدای هفته مروری بکنیم که ببینیم چه اتفاقات و تحولاتی در انتظار بازار است.
به نظر تقریباً هیچ تحول مهم اقتصادی در بازار و اقتصاد رخ نخواهد داد و همین حالا هم می بینیم … کسی انتظار معجزه و تصمیمات عجیب اقتصادی را در این ۴۰ روز ندارد اما تا دلتان بخواهد خبرها و رخدادهای سیاسی دور و بر بازار وجود دارد .استارت بازی انتخابات و خبرها و گمانه زنیها از امروز آغاز میشود و تا آخر هفته به اوج خود خواهد رسید و در واقع از آخر هفته استارت رسمی انتخابات زده میشود هرچند از امروز به خوبی رگههای آن را شاهدیم پس تقریباً مهمترین دسته از اخبار، اخبار سیاسی و انتخابات است رابطه با عربستان، صلح غزه ،گفتگو با آمریکا و سایر موارد دیگر هم در حاشیه این خبرها قرار دارد…
در کنار این موضوع تحولات کدال هم تقریباً در این روزها در اوج خود قرار میگیرد انتشار گزارش ۱۲ ماهه شرکتها و گزارش ماهانه اردیبهشت در این روزها به شکل جدی دنبال میشود اما در نهایت آنچه باعث توجه به بازار و حواس فعالان بازار است موضوع خبرهای سیاسی و انتخابات است که در روزهای آتی سعی خواهد شد در مورد سناریوهای مختلف این جریان در بازار صحبت کنیم.
و اما امروز در مورد موضوعی صحبت میکنیم که تصمیم مهم سازمان بورس بوده و تازه امروز اهمیت آن مشخص می شود و آن محدودیت داامنه نوسان است …
حرف و حدیثهای زیادی در مورد این موضوع مطرح شده است طبق آنچه شنیده میشود تا اطلاع ثانوی و احتمالاً تا روزهای پس از انتخابات دامنه نوسان با این شکل دو درصد ادامه خواهد یافت و احتمالاً پس از آن هم با محافظهکاری و در نظر گرفتن نتایج شرایط نهایت ۱درصد تغییر میکند و به ۳و ۳ میرسد . برخی روزهای گذشته انتقاد میکردند که چرا ۲ و حالا همه متوجه این ماجرا می شوند … وقتی مملکت ۲۰ روز کاری پیش رو لنگ درهواست و کسی به داد بازار نمیرسد چه انتظاری دارید . وقت عادی کسی به فکر بازار نبود حالا که جای خود دارد … امروز اگر دامنه نوسان ۲ نبود در ۵% منفی هم کسی زیر بازار نبود و به داد بازار نمیرسید…
ولی باز برای بررسی بیشتر به این موضوع قبل از هر چیز دو نکته را بیان کنیم نکته اول اینکه ما هم به مانند بسیاری از عزیزان موافقیم که دامنه نوسان راهکار نیست نمیتواند راه حل بازار شود و قطعاً در بلند مدت این موضوع راهکار بازار نخواهد بود. اما میتواند به فراخور زمان و شرایط این دامنه نوسان تغییر کند که حالا نیز یکی از این روزهاست باید پذیرفت که اتفاق عجیب و ویژهای رخ داده و نمیتوان آن را با روزهای عادی مقایسه کرد و تازه روزهای بعد این ماجرا اثرات خود را بیشتر نشان خواهد داد …
نکته دیگر اینکه منتقدین به سیاستهای اعمال دامنه نوسان محدود باید این موضوع را مد نظر قرار دهند که ما ابتدای یک رالی ریزش نیستیم که دامنه نوسان ابی را بخواهد پشت این سد جمع کند و موجب خرابیهای بعد از آن شود اما به هر حال باید فضای ریسکهای پیش رو را در نظر گرفت . باور کنید منفی های اینجا کتف عزیزان هم نیست …
البته دامنه نوسان محدود در عین وجود محاسنی برای شرایط فعلی بازار معایبی هم دارد که افت جدی حجم معاملات و قفل شدن ها و صف فروش و کاهش حضور دی تریتدها در بازار از مهمترین معایب این موضوع است که البته بارها عرض کردیم در فضای فعلی میارزد که زمین بازی شامل دامنه کم نوسان،حجم کم را موقتاً بدهیم و زمان بخریم تا ببینیم شرایط چه وضعی را رقم میزند …
یعنی در واقع بازار سرمایه و سهامداران ریسک انتخابات را با این دامنه نوسان محدود تا حدودی کنترل میکنند تا فضا شفافتر و روشنتر شود و البته این هشدار را هم میدهیم اگر قرار بر ادامه همین سیاستها و همین مسیر برای ۴ سال دیگر باشد دامنه نوسان ۲ که هیچ یک هم ترس اقتصادی سرمایهگذاران را کم نخواهد کرد
باید بپذیریم که در حال حاضر بازار به واسطه تصمیمات غیر عقلایی و غیر منطقی از وضعیت نرمال خود خارج شده تصمیماتی هم که گرفته میشود تصمیمات نرمالی نخواهد بود اما به نظر با توجه به فضای فعلی چارهای جز این موضوع نداریم و فکر میکنیم حتی این اتفاق کمک شایانی به کاهش ریسک بازار و جلوگیری از ریسکهای مضاعف عجیب آن گردد . بازهم تاکید میکنیم در روزهای عادی بازار که کسی ناله های سهامداران را گوش نمیداد حالا که هیچ …
و اما بحث آخر بحث تغییرات سیاسی و تغییرات احتمالی در بازار است…
قطعاً هیچ رویدادی به اندازه دو انتخابات آمریکا و ایران نمیتواند در بین رویدادهای سیاسی اثرگذاری دائمی و بلند مدت در بازار داشته باشد و چرا این نکته را عرض میکنیم برای اینکه در طی چند ماه پیش رو بازار سرمایه به طرز عجیبی با فاصله کم درگیر این انتخابات خواهد شد و البته هیچکس نمیتواند در حال حاضر منکر این موضوع شود که این انتخاباتها فرقی به حال بازار نمیکند
در انتخابات امریکا که روشن و مشخص است انتخاب ترامپ و انتخاب بایدن قطعاً تغییرات متفاوتی را در سیاستگذاریهای تحریمی و اقتصادی خواهد گذاشت اما در داخل بسیاری بر این عقیدهاند که در ایران دولتها خیلی فرقی ندارند و انتخابات تفاوتی ایجاد نمیکنند… بخشی از این ماجرا را قبول داریم و میپذیریم
اما واقعاً بیاید با خود نگاه کنید تفاوتی بین دولتها وجود ندارد؟! تصمیمات عجیب و اسکل مآبانه ای که در این دولت گرفته شده با دولتهای قبلی فرقی نمیکند؟! البته که برخی شباهتها بین تصمیمات وجود دارد و فساد همیشه منشا تصمیماتی مشابه میشود اما نوع نگاه تیم فعلی اقتصادی به اقتصاد به طور کلی زمین تا آسمان فرق میکند کارنامه درخشان آنها در این زمینه ها هم روشن است!!!!!
یک بار زمان انتخابات قبل میخواستیم برای برخی از بورسیها مقایسهای بین همتی و مرحوم رئیسی داشته باشیم نوشتیم که نحوه کار کردن با چاقو در یک قصابی کل تفاوت ماجراس!! قصابی را تصور کنید که قرار است در مدت معینی گوشتها را تکه تکه کرده و گوسفند را سر بریده و خلاصه حلالش کند تا همه سود ببرند و منفعت جمعی ایجاد شود
برای آن مقطع ،برای دوستان مثال زدیم که همتی کار کردن با چاقو و صیقل را خوب بلد است حداقل طی این سالها تجربه کار با چاقو به او این بلدی را یاد داده و میداند چاقو را کجا بزند که نه خیلی خون بیاید و نه چیزی دورریز شود و هم کار سریعتر پیش برود
اما حکایت دوستان فعلی و دانشمندان فعلی دولت این بود که کار با این چاقو را بلد نبودند و یکی یکی مشغول حرام کردن این گوشتها و نعمات خدا شدند تا تجربه ای برای یادگیری با چاقو برای آنها شود و تازه یاد نمیگرفتند و هنوز هم یاد نگرفتهاند …فقط ژستش را میگیرند که بلدند چه کار میکنند !!
این میان مردمی که به آنها دل بستند و دل خوش کردند آسیب میبینند و بیت المالی که به واسطه این بددستی و کج فکری این دوستان به باد میرود…
این تفاوت بین دولتهاست پس نگوییم فرقی به حال بازار نمیکند. اتفاقاً معتقدیم این سه سه سال به همه ما ثابت کرد که در حوزه اقتصاد فرق میکند شاید در سایر حوزهها خیلی تفاوتی نباشد…
در روزهای بعد همزمان با روشن شدن ابعاد جریانهای سیاسی و طرز فکر آنها در مورد سناریوهای بازار و مواجه شدن با هر یک از این افراد وومواضع آنها در باره اثر پذیری بازار صحبت خواهیم کرد … امروز واقعا در مورد بازار حرفی برای گفتن نیست و ۹۳% منفی و ۸۰% سهم ها در صف فروش بودند و این بدترین اتفاق ممکن بود … فقط به امیدروزهای آتی زنده ایم و وقتی سیاست این بلا را سر بازار اورده خود خبرهای سیاسی هم میتواند آن را ازاین فاز خارج کند که روزهای بعد با یاداوری تاریخ گذشته آن را مرور می کنیم …
بتا سهم