گزارش بازار امروز دوشنبه ۹ مهر ۱۴۰۳
و بازهم ترس …
موج خبرهای دیروز و شرایط صبح امروز کمی ته دل بازار را ترسانده و این موضوع در کنار محدود بودن دامنه نوسان باعث شد کسانی که به هر دلیلی از تحولات سیاسی ترس و واهمه دارند فروشنده بازار امروز باشند و با دامنه ۱% این موضوع فروش را جذاب تر بدانند
البته به نظر زیرپوست بازار دلایل دیگری هم برای فروش بود که برخی نرخ اخزا و برخی دیگر در سود بودن و عدم اصلاح جدی بازار را دلیل این شدت عرضه میدانند ولی در هر صورت فشار فروش که فکر میکردیم امروز کمتر باشد با جمیع این خبرها و اتفاقات بیشتر از حد تصور شد و صفوف فروش کمی با فشار کمتر تشکیل شد و البته تلاش هایی که برای جمع و جور شدن بازار هم صورت گرفت خیلی افاقه نکرد و فقط کمی برخی سهم ها را روان تر کرد …
امروز دوشنبه بازار را در حالی پیش بردیم که همچنان تحولات سیاسی مهم‌ترین اتفاق و رویداد بازار است و همه چشم به تحولات و اتفاقات پیش رو دارند که خلاصه آن پاسخ به این پرسش است که آیا این ریسک به وجود آمده شرایط پیچیده‌تری را رقم می‌زند یا خیر؟
به نظر انچه می‌بینیم و آنچه از اظهار نظرها و اطلاعیه‌ها برمی‌آید این است که در بدترین فضای ممکن باز هم ایران به شکل مستقیم و ان چیزی که بازار از آن می‌ترسد پاسخ نخواهد داد و همین موضوع ریسک درگیری که بازار به آن وزن داده و اینطور همه چیز را میفروشد را کم میکند ولی بازار و شکل عمومی آن گوشش بدهکار نیست … روز شنبه هم نوشتیم با ان گذشته حق هم دارد …
بر هیچکس پوشیده نیست که تحولات اخبار و اتفاقات طوریست که واقعاً کسی نمی‌داند چند ساعت بعد چه اتفاقی رخ خواهد داد و واقعاً هیچ چیز قابل پیش بینی نیست که این هم از گرفتاری‌های بازار سرمایه است…
و همین قید جمله آخر باعث شده است که دوباره برخی از کسانی که دست و دلشان به طور کلی به خرید نمی‌رود همچنان تماشاچی بازار باشد البته بخشی از آنها از این تماشاچی بودن لذت هم می‌برند شاید گرفتن سودهای ۳۵ و ۳۶ درصدی و خندیدن به ریش بازار و تحولات سیاسی خنده‌دار و لذت بخش هم باشد
این برای سومین بار طی این چند روز است که به موضوع نرخ سود اشاره میکنیم و شاهدیم که زیر پوست اخبار مختلف این نرخ دوباره مسیر صعودی گرفته و در صورتی که ادامه داشته باشد کار بازار سخت خواهد شد.
ببینید برای این موضوع دلایل متعدد داریم که به آن اشاره میکنیم به عنوان کسی که اکثر گزارش‌ها را خوانده و چشم انداز کلی از سودآوری شرکت‌ها دارد به نظر در شرایط فعلی تحول عجیب و غریبی در سود نداریم این جمله به این معنی نیست که ما جریان سودآوری نداشته باشیم خیر منظور این است که تحول خاص که سودهای چند صد درصدی رشد کرده را نسبت به دوره‌ها و فصل‌های قبل به‌خصوص بهار، رقم بزند نداریم وقتی چنین اتفاقی رخ می‌دهد قاعدتاً رشد قیمت‌ها باید ناشی از افزایش پی به‌ای باشد در چه فضایی از افزایش پی به‌ای صحبت میکنیم؟
بله در فضایی که نرخ سودهای ۳۵ به طور کامل در دسترس همه فعالان است و قاعدتاً وقتی چنین سودی در دسترس باشد پی به‌ای گرفتن و موج‌های قوی در بازار سخت می‌شود برای همین است که شرکت‌های بزرگ بازار با وجود چشم انداز خوب در سودآوری در قیمت‌های فعلی زمین‌گیر شده‌اند و جریان پول محدوده در بازار نیز به سراغ شرکت‌های کوچک و جمع و جور رفته که راحت بتواند با جریان پول با آنها پیش برود
از همین رو حتماً حال بازار با گزارش‌های خوب و خبرهای خوب ،خوب می‌شود اما چیزی که باعث حرکت ادامه‌دار بازار و ورود جریان پول می‌شود در کنار این گزارش‌های خوب پی به ای گرفتن بازار است که با این نرخ سود کمی بعید است چنین اتفاقی رخ دهد و نقطه ناامیدانه ماجرا آنجاست که هیچ تلاش و چشم اندازی هم برای کاهش دیده نمی‌شود
نرخ نیما هم چالش بازار است اما تلاش‌های جدی برای کم کردن فاصله چشمگیر است ولی در نرخ بهره نه تنها تلاش‌هایی نمی‌شود که خود دولت پیش قراول انتشار اوراق‌های جدیدی شده که آثار آن را به زودی روی تابلو می‌بینیم و حتی همین حالا نیز افزایش دوباره نرخ سود موثر اخزاها نتیجه این جریان است که روزهای قبل هشدار دادیم … بهتر است هرچه سریعتر بانک مرکزی و وزارت اقتصاد فکری به حال این ماجرا کند و حداقل به مانند چند هفته گذشته مداخله بیشتری در نرخ‌های فعلی داشته باشند . این دست خبرها را در کنار خبرهای جنگی دست کم نگیرید …
در خلال مطلب بالا موضوع گزارش‌ها اشاره شد که یک بار دیگر به مواردی از این موضوع و اثرگذاری آن در بازار می‌پردازیم تقریبا گزارش ماهانه اکثر شرکت‌ها منتشر شده است و یک بار دیگر روی این نظر و حرف تاکید داریم هر کسی تاکید میکنیم هر کسی طی این مدت ۶ ماه سعی کرده باشد بر مبنای بنیاد و گزارش و فضای تحلیلی سراغ سهمی برود که از قضا گزارش‌های خوبی را نیز در کدال منتشر کرده باشد ،بازنده این بازار نبود و حتی سودهای خوبی را کسب کرده است پس این دقیقاً این موضوع را می‌رساند که اهمیت تحلیل و گزارش‌های ماهانه و میان دوره‌ای برای بازار بالاست
همین حالا اگر به صفوف خرید و فروش بازار نگاه کنید به خوبی رد پای این مسائل را در بازار می‌بینید که این یک اتفاق و یک مرحله گذار مثبت است چرا که یک ماه گذشته و یا حتی مقطع تلخ مرداد هیچکس به این فضا دقت نداشت و این را بارها و بارها تا انتهای سال به دوستانی که مدعی بازار هستند یاداوری میکنیم که آن مقطع چکاره بورید؟؟؟؟
آنها که جریان پول قوی و مدعی تحلیل هستند فرصت تاریخی روزهای نیمه مرداد که کف بازار زده شد را از دست داده‌اند هرچه زمان بگذرد و گزارش مالی شرکت‌ها منتشر شود مشخص خواهد شد که قیمت‌ها در آن نقاط چه شرایطی داشتند بگذریم…
هرچند بگذارید این حرف رو بزنیم و بعد بگذریم واقعاً فعالان بازار بروند و ببینند در آن مقطع دو سه هفته‌ای در روزهای مرداد چه حقوقی‌ها و صندوق‌هایی فروشنده بازار بودند و از آنها سوال کنند دلیل فروش چه بوده ؟!
انصافاً صرف فروش با ریسک‌های سیاسی و بدون در نظر گرفتن بنیاد شرکت‌ها عیناً رفتار یک سهامدار حقیقی است و واقعاً اگر قرار باشد رفتار یک صندوق یا یک حقوقی این چنین باشد اصلاً معنی و مفهوم سرمایه‌گذاری غیر مستقیم از بین می‌رود و مفهومی پیدا نمی‌کند …
بگذاریم از بحث دور نشویم گزارش مالی شرکت‌ها منتشر شده و معتقدیم مقطع فعلی مقطع مهمی برای بررسی و ارزیابی بازار است با نگاهی دقیق‌تر به گزارش‌ها می‌بینیم که حداقل ۱۵۰ تا ۲۰۰ شرکت این قابلیت را دارند که در صورت کمی اصلاح قیمت و یا گرفتن چشم انداز مثبت‌تری از جریان فروش و درآمد دوباره یک رالی جدید از قیمت و رشد را آغاز کند
منتها این موضوع باید تداوم فضای بنیادی و گزارش دهی را داشته باشد و از این نظر معتقدیم که اگر اتفاق عجیب و غریبی در گزارش شرکت‌ها و حاشیه سود آنها رخ ندهد انتشار گزارش‌های میان دوره‌ای که در سه هفته آتی آغاز می‌شود می‌تواند کف جدیدی از بسیاری از سهم‌های بازار ایجاد کرده و ریسک بازار را به نقاط حداقل برساند
باز هم تاکید میکنیم و برای چندمین بار تاکید میکنیم که اهمیت گزارش شرکت‌ها بالا روشن و مشخص است و کسانی که در بازار فعال هستند بهتر است نسبت به این موضوع و انتخاب سهم بر مبنای این اطلاعات بیشتر فعال باشند
البته ذکر این نکته ضروریست که یکی از مزیت‌های همسان شدن دامنه نوسان صندوق‌های اهرمی این شد که پولی که قبل‌تر به عنوان نوسانات روزانه و دی ترید صرف بازی روی این صندوق‌ها و نوسان روی آنها می‌شد حالا به دل بازار برگشته و با محوریت بنیاد شرکت‌ها مشغول خرید و فروش است و به نظر این رویداد و اتفاق میمون و مبارکی برای فضای فعلی بازار است که تشنه این اتفاق بود و در نهایت خود این صندوق ها نیز سود می‌برند…
البته به نظر این بار شرکت‌ها نیز با توجه به مقطع حساس فعلی باید شرایط را درک کرده و در نحوه گزارش دهی در بازار بسیار وسواس بیشتری به خرج دهند و انتشار گزارش صرف یک کار یومیه و رفع تکلیف نباشد اینجا بازاری است که روی حرف و اعداد تصمیم می‌گیرند و به نظر بهتر است مسئولیت بند به بند ستون صورت سود و زیان را با دقت بررسی و بعد منتشر کنید
نکته دیگر در مورد وضعیت بازار بحثی است که این روزها مطرح شده که سازمان بورس چه کمک و چه اتفاقی را برای کمک به بازار انجام می‌دهد ؟!
دیروز در مورد اهمیت بسیج عمومی و همدل کردن حقوقی‌ها که جریان پول را در اختیار دارند صحبت کردیم امروز از موضوع مهم دیگری صحبت میکنیم که مدت‌هاست از درجه اهمیت سطح مدیریت سازمان خارج شده و به لایه‌های پایین‌تر سپرده شده است معنی و مفهوم به این شکل نیست که این موضوع از دستور کار خارج شده خیر اما ان سرعت عمل و آن ههمیت و آن چیزی که بازار انتظارش را دارد دیده نمی‌شود وقتی صحبت از عوامل بیرونی نظیر نرخ سود، نرخ نیما شرایط سیاسی میکنیم قاعدتاً می‌پذیریم که نقش سازمان بورس در آن حداقل بوده و فقط می‌تواند به نوعی همراه شود اما در دل خود ساختار بازار ابزارهایی وجود دارد که می‌تواند به بازار کمک کند و اتفاقاً این ابزارها هزینه آنچنانی نیز برای کسی نداشته و درست در نقطه مقابل آثار قوی و ماندگاری را در بازار می‌تواند ایجاد کند
به عنوان مثال اگر می‌خواهید موضوع را درک کنید به لحظه انتشار خبر افزایش سرمایه وبصادر در چند هفته اخیر تا به امروز نگاه کنید یک خبر به طور کلی مسیر گروه بانک را عوض کرد و شرایط را تغییر داد
حرف امروز ما این است که سازمان بورس یک اصل را پیش روی خود قرار دهد آندهم ایکه متاسفانه ناشرین و شرکت‌ها با حداقل دانش اداره می‌شوند و سیستم تصمیم گیری در آنها بسیار کند و نگاه به سهام‌داردخرد نیز نگاهی بالا به پایین است یعنی به طور کلی مدیریت شرکت که عمدتاً دولتی و شبه دولتی خود را تافته جدا بافته دانسته و اصلاً رفتار دیگری دارد
با این طرز فکر و نگاه پیش بروید و دسته‌بندی مهمی از اتفاقات و رویدادهایی که می‌تواند روی صنایع مختلف ما اثرگذار باشد لیست کنید مثلاً در گروه پتروشیمی جزئیات نرخ خوراک و آثار مصوبه برگشت نرخ خوراک در سال قبل ،نرخ تسعیر ارزنیما، در معادن بحث عوارض و بهره مالکانه، در بانک‌ها موضوع افزایش سرمایه و نرخ تسعیر ارز ،در بسیاری از سهم‌ها نظیر اخابر و برخی دیگر موضوع تجدید ارزیابی ،در پالایشی‌ها بحث گزارش دهی، در خودرویی‌ها موضوع واگذاری و تجدید و عرضه دوباره در بورس کالا و این لیست را می‌توان تا شب همینطور اضافه کرد و نوشت
این‌ها مواردی است که یک سر آن در سازمان و در اختیار شماست که می‌تواند با تحرک بیشتر با نگاه دقیق‌تر و با دید کمک به بازار فضا را بهتر و منطقی‌تر نماید بازار فعلی علاوه بر اخبار و جریان پول به این محرک‌های قوی داخلی نیز نیاز دارد که در کنار گزارش‌های مالی تکمیل کننده حرکت‌های قوی بازار شده است.
بر هیچکس پوشیده نیست که در دوره‌های مختلف سه صنعت پالایش، خودرو و بانک همیشه محور حرکت‌های انفجاری بازار شده‌اند و به نظر منطقی است که سازمان بورس با ابزارهایی که در اختیار دارد همه جوره به کمک این صنایع و شرکت‌ها شتافته و نه به عنوان سازمان بورس که به عنوان نماینده سهامداران خرد همراه و کمک کننده مدیران این شرکت‌ها در پیشبرد اهداف همه سهامداران باشد به نظر انتشار چند خبر مثبت در فضای فعلی بازار به خصوص از صنایع لیدر و پیشرو می‌تواند جریان پول را قلقلک بیشتری داد و چرخش آن را در بازار افزایش دهد
و حرف آخر در مورد موضوع دامنه نوسان…
برخی گلایه می‌کنند که چرا دامنه نوسان تغییر میکند و این خود ریسک بازار خواهد بود ببینید ما هم مثل همه قبول داریم که تغییرات این چنینی ابزار مناسبی برای کنترل و کمک به بازار نیست اما کسانی که منتقد به این ماجرا هستند دو موضوع را به نظر در نظر داشته باشند
۱.وقتی جریان پول قوی در بازار وجود ندارد، به نظر نهاد ناظر چاره‌ای جز کنترل بازار با ابزارهایی نظیر دامنه نوسان نداشته و با علم به اینکه می‌داند این موضوع ممکن است چالش‌هایی نظیر کاهش نقدشوندگی را به همراه داشته باشد اما منافع آن را بیشتر از معایب‌های آن دیده و به این موضوع تصمیم می‌گیرد
نکته دوم انصافاً و حقاً کمی با خود رویداده های این چند ماه اخیر را مرور کنید به طور کلی از فروردین تا به امروز را اگر پیش روی خود بگذارید به اذعان ما که نه ،به اذعان بسیاری از تحلیلگران پشم و پیل سیاستمداران از سرعت تحولات و ریسک‌های سیاسی فر خورده تکلیف بازار که روشن است …
برخی جوری صحبت می‌کنند که انگار ما در جزیره آرامش نشسته‌ایم و مشغول آب پرتقال خوردن ایم .هر ساعت و هر ثانیه خبر جدیدی می‌رسد و ریسک جدیدی به بازار تحمیل می‌شود انصافاً این موارد را لحاظ کرده و بعد در مورد دامنه نوسان و تغییرات آن صحبت کنیم …نمی‌گوییم این موضوع در بلند مدت باید پیش برود خیر اما به عنوان یک ابزار کوتاه مدت تصمیم منطقی است منتها یک تبصره نیز به این موضوع اضافه کنیم…
حد و مرز این موضوع که دامنه چه زمانی با چه درصدی تغییر کند به نظر حساسیت ماجراست و کار اساسی سازمان بورس به عنوان نهاد رگولاتور و متولی بازار تصمیم گیری بین این خطوط است در حال حاضر نیز به نظر با در نظر گرفتن ریسک‌ها و اتفاقات پیش رو تغییرات از یک به دامنه دیگر نظیر سه یا هر چیز دیگری شاید تاکید میکنیم شاید کمی به چرخش بیشتر جریان پول کمک کند …
البته می‌پذیریم که تغییر مداوم این دامنه نیز کارکرد آن را از بین خواهد برد اما شاید در مقطع فعلی و با دیدن شنیدن خبرهای سیاسی تصمیم گیری در مورد برگشت دوباره به ۳ با دید اینکه به بازار کمک خواهد کرد تا سریعتر به مرز تعادل برسد البته با قید اینکه حقوقی‌های پای کار و صندوق‌های تثبیت و توسعه با خشاب‌های پر پشت دست بازار هستند می‌تواند بیشتر فکر شود . البته که ریسک سیاسی همیشه پشت در است …
بتا سهم
